Bilboko Itsasadarra Itsas Museoa

Museoa Euskalduna ontziolak zeuden lekuan dago kokatuta, Bilboko itsasadarraren ezkerraldean. "Sociedad Euskalduna de Construcción y Reparación de Buques" sozietatea 1900. urtean sortu zen. Horrek, Euskal Herrian itsasontzigintza zibil modernoaren hasiera ekarri zuen. Urteetan gailurrean egon ondoren, Euskaldunak itxi egingo zela iragarri zuen 1984. urtean.
Bilboko itsasadarrak aldaketa ikusgarria izan du azken urteetan. Hiria eta eskualdea sustatzeko elementua izateaz gain, Museoaren helburua Bilboko itsasadarrean eta horretatik bizi izan diren gizon eta emakumeen historia, kultura eta nortasuna babestea eta hedatzea da; Bilboko itsasadarra itsasoko tradizioari estu lotuta dago.
Museoak inguruko itsas ondarea ezagutarazi nahi du.27.000m2-ko azalera du eta 2003ko azaroaren 20an inauguratu zen.
Kanpoko aldean, Euskalduna Ontzioletatik mantendu ahal izan diren zenbait elementu ikusteko aukera izango dugu, hala nola, Garola garabia eta Ponpen Etxea, eta ondare balio handia duten dikeak ere ikusi ahal izango ditugu, bertan zenbait ontzi erakusten direlarik.

Urola ibaiaren sorburua

Aizkorri magalean agertzen diren errekatxoetako urak Urola ibaia sortzen dute. Erreka hauetako bat

Artzanburu izenez esagutzen da eta Barrendiola errekarekin bat eginda gero Barrendiola (Brinkola) urtegira isurtzen dituzte bere urak. Brinkolan beste erreka batzuekin elkartu eta Urola izena hartzen du. Gipuzkoa hegoaldetik iparraldera zeharkatu eta gero, Zumaian itsasoratzen da.    

Urederra

Urederraren iturburuko natur erreserba Urbasa-Andíako natura parkean dago, Bakedanoko udalerrian (Nafarroan). Han sortzen da Urederra ibaia eta, 19 kilometroko ibilbidea egin eta gero, Ega ibaira isurtzen ditu urak, Lizarra parean. Natura erreserba 1987an izendatu zuten.
Urbasako gune karstikoan sortutako akuifero garrantzitsuaren berezko irteerarik emankorrena da. 630 metroko garaieran sortzen da (pareta horren goiko tontorrak 900 metro ditu). Milioika urtetan, Urbasako ura hustearen eraginez, gunearen hegoaldeko ertzean sortutako anfiteatro arrokatsua osatzen duen koska modelatua da.

Oso nabarmena da zuhaitz, zuhaixka eta flora aniztasuna; eremu txiki batean, espezie hauek aurkitzeko aukera izango dugu, besteak beste: ezkiak, haritzak, astigarrak, pagoak, lizarrak, zumarrak, sahatsak, hurritzak, elorri zuriak, ezpelak eta ipuruak.

Baina toki berezi hontako ezaugarri nabarmenena ibai da. Ikusgarria da ibai hontako urek nola bihurritu eta jolasten duten haitz eta zuhaitzen sustraiekin, ur-jauzi, errekatxo eta potzu koloretsuak sortuz.

Urederra ibaiaren iturburura iristeko, Bakedanon dagoen aparkalekutik abiatzen den bidezidorretik sartu beharko dugu, oinez. Ordu erdi batean iritxiko gara natur erreserba “magiko” honetara.